parliament çeşitleri ne demek?

Parlamento Çeşitleri

Parlamentolar, temsil ettikleri halkın iradesini yansıtan ve yasama yetkisini kullanan organlardır. Farklı kriterlere göre çeşitli parlamento türleri bulunmaktadır. İşte bazı temel parlamento çeşitleri:

• Tek Meclisli Parlamentolar: Sadece bir yasama organına (meclise) sahip olan parlamentolardır. Genellikle daha küçük nüfusa veya üniter devlet yapısına sahip ülkelerde görülür. Karar alma süreçleri daha hızlı olabilir.

• Çift Meclisli Parlamentolar: İki ayrı yasama organına (meclise) sahip olan parlamentolardır. Genellikle üst meclis ve alt meclis olarak adlandırılırlar. Üst meclis genellikle daha az üyeye sahiptir ve farklı grupları (örneğin, eyaletleri veya soyluları) temsil edebilir. Çift meclisli sistem, yasaların daha detaylı incelenmesini ve farklı çıkarların dengelenmesini sağlar. Çift Meclisli Sistem

• Başkanlık Sisteminde Parlamentolar: Yürütme yetkisinin doğrudan halk tarafından seçilen bir başkan tarafından kullanıldığı sistemlerdeki parlamentolardır. Başkan, parlamentoya karşı sorumlu değildir ve yasama yetkisi parlamentoya aittir. Parlamentolar, başkanı görevden alma (impeachment) yetkisine sahip olabilirler.

• Yarı Başkanlık Sisteminde Parlamentolar: Hem halk tarafından seçilen bir başkanın hem de parlamentoya karşı sorumlu bir başbakanın bulunduğu sistemlerdeki parlamentolardır. Yetki paylaşımı karmaşık olabilir ve başkan ile başbakan arasındaki ilişkiler önemlidir.

• Güvenoyu ile Göreve Gelen Hükümetli Parlamentolar: Hükümetin parlamentodan güvenoyu alarak göreve geldiği ve görevde kalabildiği parlamenter sistemlerdeki parlamentolardır. Hükümet, parlamentoya karşı sorumludur ve parlamento tarafından düşürülebilir.

• Temsil Sistemine Göre Parlamentolar:

  • Çoğunlukçu Seçim Sistemine Göre Oluşan Parlamentolar: Seçim bölgelerindeki en çok oyu alan adayın seçildiği sistemlerde (örneğin, İngiltere'deki "first-past-the-post" sistemi) oluşan parlamentolardır. Genellikle iki partili sistemlerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
  • Oransal Temsil Sistemine Göre Oluşan Parlamentolar: Partilerin aldıkları oy oranına göre parlamentoda temsil edilmesini sağlayan sistemlerde (örneğin, liste usulü) oluşan parlamentolardır. Daha çok sayıda partinin parlamentoda temsil edilmesine olanak tanır. Oransal Temsil

Bu sınıflandırmalar, parlamentoların yapısını, işleyişini ve siyasi sistem içindeki rolünü anlamak için kullanılabilir. Her ülkenin parlamento sistemi, kendi özgün tarihi ve siyasi koşulları çerçevesinde şekillenmiştir.